డిజిటల్ రుణ దందా..
- యాప్ ఓపెన్ చేస్తే అప్పు= జీవితం క్లోజ్!
- డిజిటల్ సౌకర్యం పేరిట అడుగంటిపోతున్న జీవితాలు
- ఆన్లైన్ లోన్ మాఫియాను కట్టడి చేయకపోతే, రేపటి తరం అప్పుతో కాదు, అప్పు భయంతో జీవితాలు గడపాల్సి వస్తుంది.
హైదరాబాద్, నవంబర్ 07 (డిజైనర్ టెక్ గురు ప్రతినిధి): డిజిటల్ యుగం పేరుతో “5 నిమిషాల్లో లోన్” అంటూ మొబైల్ యాప్లు అమాయకులను వలలో వేస్తున్నాయి. అత్యవసర పరిస్థితుల్లో కొద్దిపాటి మొత్తానికి అప్పు తీసుకున్న ప్రజలను జీవితాంతం అప్పు బానిసలుగా మారుస్తున్న ఆన్లైన్ లోన్ యాప్లు ఇప్పుడు దేశ భద్రతకే ప్రమాదంగా మారాయి. “సాయం” పేరిట మొదలైన ఈ దందా, ఇప్పుడు నకిలీ ఫైనాన్షియల్ మాఫియాగా మారి ప్రజలను ఆర్థికంగా, మానసికంగా చిత్తు చేస్తున్నది.
యాప్ డౌన్లోడ్ చేశారంటే సరే — KYC పేరుతో వ్యక్తిగత డేటా, ఫోటోలు, కాంటాక్టులు, గ్యాలరీ, లొకేషన్ అన్నీ యాక్సెస్ చేసేస్తాయి. కేవలం ₹1,000–₹10,000 మధ్యలో ఇచ్చే లోన్పై 200% వరకు వడ్డీ వసూలు చేయడం ఏ నేరానికి తక్కువ? RBI అనుమతి లేకుండా నడుస్తున్న చైనా-లింక్ యాప్లు దేశ చట్టాలను సవాల్ చేస్తున్నా, అవి తిరుగుతుండటం ఆశ్చర్యం. ఇదెవరి నిర్లక్ష్యం?
అవసరంలో తీసుకున్న చిన్న లోన్ తిరిగి చెల్లించడంలో ఆలస్యం అయితే విపరీతమైన హరాస్మెంట్ మొదలవుతుంది. వ్యక్తిగత ఫోటోలు ఎడిట్ చేసి బ్లాక్మెయిల్ చేయడం, కాంటాక్ట్లకు మెసేజ్లు పంపడం, కుటుంబ సభ్యులను చెడ్డపేరు పెట్టడం—ఇవి కేవలం “హరాస్మెంట్” కాదు, ఇది మానసిక హింస. ఇప్పటికే దేశంలో వందలాది మందిని ఆన్లైన్ లోన్ యాప్ హింస ఆత్మహత్యకు నెట్టింది. అది ఎవరికి బాధ్యత?
స్పష్టంగా చెప్పాలంటే.. ఇవి “లోన్ యాప్లు” కాదు, కొత్త రూపంలో తిరిగొచ్చిన వడ్డీకోరుల గ్యాంగ్లు. గతంలో ఊళ్లలో దొంగ వడ్డీకోరులు ఎలా పీడించేవారో, ఇప్పుడు అదే పీడన డిజిటల్ అవతారంలో దేశవ్యాప్తంగా జరుగుతోంది. పేర్లు మాత్రమే మారాయి — పద్ధతులు, దాహం, దౌర్జన్యం మాత్రం మరింత ప్రమాదకరంగా మారాయి.
RBI, సైబర్ క్రైమ్ శాఖలు నూటికి నూరుశాతం చర్యలు తీసుకోవాలి. చట్టవిరుద్ధ యాప్లపై నిషేధం ప్రకటించడం మాత్రమే సరిపోదు. అవి తిరిగి కొత్త పేర్లతో మార్కెట్లోకి వస్తున్నాయి. గూగుల్, యాప్ స్టోర్లు బాధ్యత తప్పించుకోలేవు. అనుమతిలేని లోన్ యాప్లను అనుమతించడం ప్రజల భవిష్యత్తుతో ఆటలాడటమే.
ప్రభుత్వం కూడా ఇక్కడ చురుకుగా ఉండాల్సిన సమయం వచ్చింది. ఆన్లైన్ రుణాలకు ప్రత్యేక చట్టం, కఠిన శిక్షలు అవసరం. డేటా ప్రొటెక్షన్ చట్టం కఠినంగా అమలు కావాలి. “డిజిటల్ లోన్ ఫ్రాడ్ ఫాస్ట్ ట్రాక్ కోర్టులు” ఏర్పాటు చేయాలి. ప్రతి ఫైనాన్స్ యాప్కు పబ్లిక్ వెరిఫికేషన్ బ్యాడ్జ్ తప్పనిసరి చేయాలి. ప్రజల డేటాతో జూదం ఆడే యాప్ యజమానులకు జైలు శిక్షే సరైన సమాధానం.
అంతేకాదు, విద్యాసంస్థలు, కాలేజీలు, ఉద్యోగ స్థలాల్లో ఆన్లైన్ లోన్ అవగాహన కార్యక్రమాలు ప్రాధాన్యత పొందాలి. యువత—ఆర్థిక అజ్ఞానం, హడావుడి నిర్ణయాలు, “ఇన్స్టంట్ మనీ” ప్రలోభం వల్లే ఎక్కువగా బలవుతున్నారు. డిజిటల్ ఫైనాన్స్ పాఠాలు ఇప్పుడు సమాజానికి అవసరమైన శిక్షణగా మారాయి.
ప్రజలు కూడా మారాలి. అవసరమైనప్పుడే అప్పు తీసుకోాలి. “క్లిక్ చేస్తే క్యాష్” అనే ఎరలో పడితే జీవితం మొత్తం కూలిపోతుంది. అప్పు తీసుకునే ముందు యాప్ RBI రిజిస్టర్డ్దా లేదో చెక్ చేయాలి. ఏ యాప్ మీ కాంటాక్టులు, గ్యాలరీ, మైక్రోఫోన్ యాక్సెస్ అడిగితే వెంటనే డిలీట్ చేయాలి.
అంతిమంగా ఒక ప్రశ్న — దేశం డిజిటలైజేషన్ వైపు దూసుకుపోతుంటే, పేదలపై డిజిటల్ దందా పెరగడం ఏవిధమైన పురోగతి? డిజిటల్ ఇండియా ప్రజలకు శక్తినిస్తుందా? లేక డిజిటల్ రుణ మాఫియా చేతిలో ప్రజలను బానిసలుగా చేస్తుందా? ఇది ఇప్పుడు చర్చ కాదు, చర్య అవసరమైన జాతీయ అత్యవసర అంశం.
డిజిటల్ సౌకర్యం పేరిట ప్రజల జీవితం అడుగంటిపోతుంది. యాప్ ఓపెన్ చేస్తే లోన్ రావొచ్చు — కానీ క్లోజ్ కావడం మాత్రం మనశ్శాంతి, గౌరవం, జీవితం అవుతోంది. ఆన్లైన్ లోన్ మాఫియాను కట్టడి చేయకపోతే, రేపటి తరం అప్పుతో కాదు, అప్పు భయంతో జీవితాలు గడపాల్సి వస్తుంది.